Mocne strony, słabe strony, szanse i zagrożenia
Jest jedną ze strategicznych metod analizy przedsiębiorstwa. Firmy działają w środowisku złożonym z rozmaitych elementów wzajemnie się przenikających. Zidentyfikowanie otoczenia organizacji, zarówno bliższego jak i dalszego ukazuje istotne zjawiska. Mają one wpływ zarówno bezpośrednio jak i pośrednio na jej działalność. Przy jednoczesnym dobrym poznaniu sił i słabości organizacji można odpowiedzieć na wiele strategicznych pytań. Ważnych odnośnie funkcjonowania, a także w kontekście planowania przyszłości firmy.
Analiza SWOT jest metodą badania słabych i mocnych stron przedsiębiorstwa (strenghts i weakness). Analizuje się na tle potencjalnych szans i zagrożeń (oportunities i threats). A konkretnie jak otoczenie organizacji może wzmocnić lub osłabić ją w odniesieniu do jej atutów, ale także słabych punktów. Warto podczas analizy zdiagnozować i dobrze poznać jak najwięcej wszystkich czterech aspektów. W ten sposób można podnosić poziom świadomości w organizacji oraz poszukiwać obszary do optymalizacji.
Jakie mogą być przykładowe mocne i słabe strony przedsiębiorstwa?
Jakie mogą być przykładowe szanse i zagrożenia dla przedsiębiorstwa?
Warto oprócz rozpoznania i zgromadzenia informacji odnośnie zewnętrznych oraz wewnętrznych elementów także je uporządkować. Warto nadać im priorytety lub wagi znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa.
Szczegółowo przeprowadzona analiza SWOT może nam dostarczyć wielu cennych informacji na temat kondycji w jakiej jest organizacja poprzez zgromadzenie informacji na temat wewnętrznych aspektów w postaci mocnych i słabych stron. Zbadanie zewnętrznego otoczenia przedsiębiorstwa pozwoli rozpoznać szansy, które mogą potencjalnie zapewnić możliwości rozwoju przedsiębiorstwa. Natomiast rozpoznanie zagrożeń może pozwolić uniknąć negatywnego wpływu otoczenia na firmę lub pomóc zabezpieczyć się na wypadek niekorzystnych wpływów otoczenia.
Jak dobrze przeprowadzić analizę SWOT?
Bardzo istotne jest aby każdą analizę przeprowadzać od nowa na tzw.czystej karcie. Jest ona aktualna w danym momencie przy określonych czynnikach politycznych, demograficznych, ekonomicznych itp. Za kilka miesięcy, gdy czynniki ulegną zmianie wyniki analizy podążą za nimi. Można porównywać ze sobą analizy przeprowadzane w różnych okresach aby dostrzec i zrozumieć co się wydarzyło i dlaczego. Jednak każda powinna być unikalna na dany moment.
Analiza SWOT wymaga każdorazowo obiektywnego a wręcz krytycznego spojrzenia na organizację i jej otoczenia oraz nie powinna być wykonywana w pośpiechu ani chaotycznie.
Warto zaprosić do analizy osoby z różnych obszarów działalności firmy, takich którzy dysponują dużą wiedzą na temat organizacji i otoczenia. Warto zapewnić atmosferę sprzyjającą kreatywnemu myśleniu i swobodnemu wypowiadania myśli.
Analiza powinna być jasna, przejrzysta i jednoznaczna. Wyniki jej mają być pomocne do opracowania dalszej strategii. Sama w sobie jest narzędziem pomocniczym przy podejmowaniu decyzji a nie gotowym rozwiązaniem. Warto na jej podstawie stworzyć plan dla konkretnych działań.
Analiza SWOT/TOWS, bo takie nazewnictwo możemy spotkać w różnych źródłach, może być przeprowadzona na dwa sposoby:
- SWOT analizę zaczynamy od rozpoznania mocnych i słabych stron organizacji i od nich stopniowo przechodzimy do zewnętrznych czynników czyli szans i zagrożeń
- TOWS analizę rozpoczynamy od szans i zagrożeń i od nich zagłębiamy się w mocne i słabe strony organizacji
W analizie SWOT przyglądamy się szczegółowo w jaki sposób nasze mocne strony mogą być wykorzystane w kontekście otoczenia przedsiębiorstwa.
W analizie TOWS badamy szanse i zagrożenia płynące z otoczenia organizacji które mogą ukierunkować nasze wewnętrzne zasoby.
Oba sposoby mogą przynieść bardzo wartościowe informacje odnośnie zbadania w jakim punkcie znajduje się organizacja oraz w jaką stronę powinna być ukierunkowana strategia.
Przykłady
Warto mieć świadomość, że to, co jest szansą w jednym przypadku, może być zagrożeniem w innym przypadku. Wszystko zależy od punktu odniesienia. Na przykład zmieniające się trendy na rynku. Mogą z jednej strony stwarzać dla nas nowe możliwości, ale czasem też zagrażać, gdyż nie jesteśmy na nie gotowi technologicznie. Zmiany polityczne czy prawne mogą otwierać nam bramy do sukcesu, ale czasem mogą mocno ograniczyć nasz rozwój.
Nasz zaawansowany park maszynowy jest bardzo mocną stronę, ale przy braku elastyczności firmy, który jest słaba stroną może blokować nasz wzrost. Duża fluktuacja pracowników (słaba strona) mimo obsadzenia wszystkich etatów (mocna strona) może również powodować komplikacje przy próbie wykorzystania szans płynących z otoczenia organizacji.
Niektóre mocne i słabe strony, czy szanse oraz zagrożenia mogą mocniej wpływać na funkcjonowanie organizacji a niektóre mniej.
Obiektywizm i wzajemne przenikanie się różnych czynników zarówno zewnętrznych jak i wewnętrznych są niezbędne do prawidłowego wnioskowania na podstawie analizy SWOT.
