Failure Mode and Effect (Critical) Analysis – FMEA, FMECA
Metoda zwana analizą FMEA to analiza rodzajów i skutków możliwych błędów.
Metoda ta ma za zadanie uchronić przedsiębiorstwo przed powstawaniem możliwych błędów w fazie projektowania lub wytwarzania. Chodzi tu o konsekwencje możliwych wad, które mogą się pojawić na różnych etapach procesu. Im wcześniejsze wykrycie potencjalnych problemów tym większa szansa na bezproblemowy przebieg procesu wytwarzania.
Analiza FMEA może zostać przeprowadzona dla całości procesu technologicznego lub jego fragmentu czy nawet operacji. Można ją też zastosować dla wybranego wyrobu produkowanego w całości lub jego części np. podzespołu.
Zakres zastosowania Analizy FMEA:
- Optymalizacja procesu: na etapie wdrażania nowego procesu lub optymalizacji już istniejącego
- Optymalizacja produktu: na etapie projektowania wyrobu, przed wdrożeniem do produkcji oraz na późniejszych etapach
- Zarządzanie ryzykiem
Najlepszym momentem na przeprowadzenie analizy FMEA jest oczywiście faza projektowania wyrobu lub wdrażania nowego procesu. Bez względu jednak na etap zawsze warto podjąć wysiłek i ją przeprowadzić niż zaniechać.
Etapy przeprowadzania Analizy FMEA:
- Identyfikacja obszaru (wyrobu, lub jego fragmentu, procesu lub operacji), który zostanie poddany analizie
- Opracowanie listy możliwych wad i błędów produkty czy procesu, które zdarzyć się mogą na różnych etapach analizowanego obszaru
- Przygotowanie listy prawdopodobnych skutków wymienionych wcześniej wad i błędów
- Wypisanie listy przyczyn możliwych wad i błędów
- Ocena ryzyka potencjalnych wad i błędów
- Opracowanie działań zapobiegawczych powstawania wad i błędów
- Wdrożenie zaplanowanych działań zapobiegawczych i kontrola ich skuteczności
W przeprowadzaniu analizy niezbędne jest rozpisanie wszystkich możliwych wad i błędów oraz przyporządkowanie ich do odpowiednich etapów procesu czy produktu. Następnie ocenia się ryzyko najczęściej według trzech kryteriów:
- prawdopodobieństwo wystąpienia danej wady czy błędu (czy jest nagminne czy rzadkie)
- stopnia wykrywalności wady (czy jest wysoka czy niska)
- znaczenie wady z punktu widzenia użytkowania końcowego (czy jest duże czy małe)
Najczęściej w ocenie ryzyka przydziela się odpowiednio punkty. Następnie podsumowuje się je, a błędy i wady, które uzyskają największą liczbę punktów uważane są za obarczone najwyższym ryzykiem i uznane za kluczowe.
Warto podczas przeprowadzania analizy zastanowić się, w których miejscach w procesie występuje jakakolwiek kontrola czy samokontrola, a gdzie takowej brakuje.
Analiza FMEA jest świetnym narzędziem pokazującym związki przyczynowo-skutkowe w danym obszarze. Dzięki niej można spojrzeć szerzej na problematykę, lepiej ją zrozumieć, a w konsekwencji doskonalić wymagające tego obszary. Jest dość pracochłonną metodyką ze względu na duży poziom szczegółowości. Z punktu widzenia jakości i zadowolenia klienta z pewnością może przynieść wymierne korzyści.
